Yapay zeka hangi sektörler, işletmeler, iş birimleri ve çalışanlar için önemli?

Yapay zeka ile ilgili yazılarımıza devam ediyoruz [1].

McKinsey’in yayınladığı bir makaleye göre, üretken yapay zeka 2030 -2060 döneminde bugünkü işlerin %50'sini otomatikleştirme ve küresel ekonomiye trilyonlarca dolar katkıda bulunma potansiyeline sahip [2]. Kimi ne kadar etkileyeceğini en genelden özele doğru irdeleyerek, bu konudaki bir çok kaynağı bir araya getirdik.

Sektör

Üretken ya da değil, yapay zeka teknolojilerinin tüm sektörleri etkilemesi bekleniyor. Kim bekliyor derseniz;

Bu teknolojinin duayenlerinden biri olan Andrew Ng, yapay zekanın toplum ve iş dünyası için elektrik gibi olacağını, tüm işleri ve işyerlerini dönüştüreceğini öngörüyor [3].

Accenture CEO’su Julie Sweet, 2023’te müşterileri olan şirketler ile 700’den fazla yapay zeka projesi yaptıklarından ve her sektörde yapay zeka uygulamalarının liderliği için yarışan firmalar olduğundan bahsediyor [4].

McKinsey’in yaptığı bir diğer araştırmanın bulgularına göre, yapay zeka daha önce teknik ekiplerin gündeminde yer alırken artık, üst düzey yöneticilerin gündemine girmiş, araştırmaya katılan yöneticilerin %40’ı yapay zeka yatırımlarını artıracaklarından bahsederken, %25’i yapay zekayı bizzat kendilerinin de kullandıklarını beyan etmişler [5].

Başka bir deyişle, tüm sektörler az ya da çok yapay zeka uygulamalarından nasibini alacak gibi görünüyor. Her sektöre etkisi tabii ki farklı oranlarda olabilir. Yapay zeka uygulamalarının en yaygın uygulanması beklenen sağlık sektöründe, örneğin, birçok bilim insanı retina taramasından hastalık tespiti [6], göğüs radyografisine bakarak COVİD-19 analizi [7], felçli bir adamın yürümesi [8], MR görüntülerinden tümörlerin belirlenmesi [9] gibi çalışmalara imza atıyor.

Sanofi CEO’su Paul Hudson yapay zekanın sektörde çalışanların hayatına da dokunduğundan bahsederek, yapay zeka uygulamalarının desteği ile çalışanların daha anlamlı işlere zaman ayırmaktan memnun olduğunu ve hastalara daha iyi hizmet verme fırsatı bulduklarını söylüyor [10]. Yapay zeka tüm tarafları memnun etmeye aday gibi görünüyor.

Şirket Büyüklüğü

Yapay zeka uygulamaları için ölçek bir kısıt değil, her ölçekte şirketlerin yapay zeka teknolojilerini kullanması bekleniyor.

Görece küçük ölçekli şirketlerin üretken yapay zeka teknolojilerini denemesi ve katma değer üretmesi daha kolay ve makul maliyetli olabilir. Forbes’un haberine göre, Amerika Birleşik Devletlerindeki küçük işletmelerin büyük bir yüzdesi yapay zeka araçlarını kullanıyor, verimliliği büyük ölçüde artırmış ve her yıl yüz milyarlarca dolar tasarruf ediyor [11].

Accenture CEO’su Julie Sweet’in Dünya Ekonomik Forumu’nda yaptığı değerlendirmede, büyük şirketlerin dijital dönüşümlerini tamamlamışlarsa hızla kendi ana iş kollarına yönelik uygulamalar ile hem verimlilik artışı hem de rekabet üstünlüğü elde edebildiğine, büyük ama dijital dönüşüm sürecinin daha erken evrelerinde olan şirketlerin ise tak-çalıştır mantığındaki uygulamalardan kısa vadede fayda elde etmesinin mümkün göründüğüne değiniyor [4].

Arthur D. Little CEO’su, Ignacio Garcia Alves yapay zekanın dönüştürücü etkisini vurgulayarak, mevcut işlerinizi düşünmeyin, bu teknoloji ile daha önce yapamadığınız işleri de yapabilir hale gelebilirsiniz, müşterilerinize yepyeni hizmetler sunabilirsiniz diyor [12].

Bu bağlamda, ölçeğini değiştirmek ya da mevcut ölçeği içinde işini büyütmek isteyenler için de yapay zeka teknolojisi yepyeni kapılar açacak bir anahtara dönüşebilir.

İş Birimi

Her sektörde ve her ölçekte yapay zekaya yer var ise, demek ki bu teknoloji küçük büyük tüm işletmelerin ve sektörlerin sahip olduğu işlerde kullanılıyor olmalı; değil mi? Cevabımız hem evet, hem hayır… Evet, tüm işletmelerdeki ortak olan satış gibi, muhasebe gibi, insan kaynakları gibi iş birimlerini etkileyecek, ama hayır, çünkü dönüşüm bunlarla sınırlı kalmayacak gibi görünüyor.

IBM CEO’su Arvind Krishna bunu savunuyor; yazılım ve programlama, müşteri hizmetlerinin her boyutu ve tüm dijital işler etkilenecek [13]. Nasıl ve ne boyutta etkileneceğini ya da bu etkilenmenin ne sürede gerçekleşeceğini birlikte göreceğiz.

Örneğin, kreatif işlerde, yapay zeka kullananlar ile kullanmayanların ürettikleri işler kesinlikle aynı olmayacaktır. Adidas’ın pazarlama görsellerinde kaliteyi korurken küçük resimler ve ön izlemeler için ölçek değiştirme ya da en boy oranlarının düzenlenmesi için yapay zeka kullanmaya başlamış [14].

Bu mantıkla düşündüğümüzde, pazarlama materyallerinin geliştirilmesi kolaylaşabilir, içeriği kolayca zenginleştirilebilir, satış tekliflerinin kapsamı müşterinin istek ve ihtiyaçlarına göre hızla düzenlenebilir, üstelik ilave satış fırsatları geliştirilebilir.

Yazılım geliştirmede gerek sıfırdan kod geliştirme gerekse yazılmış kodun gözden geçirilmesi ve hataların ayıklanması adımlarında müthiş verimlilik artışı sağlanabilir.

Hukuk alanında, özellikle geçmiş dava dosyalarının incelenmesi, farkların ve benzerliklerin belirlenmesi noktalarında dava sonuçlarını değiştirebilecek gelişmeler sağlanabilir.

Eğitim alanında gerek eğitim materyallerinin hazırlanması gerekse her öğrencinin kapasitesine ve öğrenme yatkınlıklarına göre bireysele varan ayrıntıda eğitim program yapılabilmesi mümkün olabilir.

Finansal dünyada uzun belgelerin incelenmesi ve dolandırıcılık işlemlerinin fark edilmesi noktasında hız kazandırması beklenebilir.

2024 yılında bu konularda ve belki daha fazlasında da yapay zeka uygulaması haberlerini bekleyebiliriz.

Çalışan

Bir şirket çalışanlarıyla vardır. Biraz da üretken yapay zekanın kimin işine yaradığından bahsedelim.

Bir bakış açısına göre, üretken yapay zeka özellikle herhangi bir konuyu az bilenler için bulunmaz nimet. Bir çağrı merkezinde yapılan araştırmada, deneyimli müşteri temsilcilerinin bu araçtan elde ettiği fayda sınırlı kalırken, özellikle tecrübesiz müşteri temsilcilerinin %80-90 doğrulukla müşteri aramalarına cevap verebildiği belirlenmiş [15]. Bu örnek üretken yapay zekanın çalışanı ortadan kaldırmadığı, verimliliğini artırdığı durum için güzel bir örnek.

Diğer yandan satış, pazarlama, finansman, hukuk, insan kaynakları gibi alanlarda sağladığı hız ve kalite sayesinde nitelikli çalışanların hayatında da büyük kolaylıklar ve değişiklikler getirmesi bekleniyor.

Sonuç olarak, şunun farkında olmalıyız ki, yapay zeka sadece bir araç değil, adeta bir işletme kültürü dönüştürücüsü ve ondan tam olarak faydalanmak için iş yapış şekillerimizi tamamen gözden geçirmek ve tekrar tanımlamak hepimiz için büyük fırsatlar doğurabilecektir.

Bu Blogda Ara

4e Academy Blog